Tổng quan về cây vối
Đặc điểm
- Cây vối hay còn được gọi là cây trâm nắp, thuộc họ Sim Myrtaceae, có tên khoa học là Cleistocalyx Operculatus. Đây là một loại thực vật có hoa, thân gỗ với chiều cao trung bình từ 5 – 6m và đường kính thân cây khoảng 50 cm. Vỏ cây có màu nâu đen, cành cây tròn, nhẵn, nứt dọc.
- Lá vối có màu xanh nhạt, hình bầu dục và nhọn ở phần đầu lá. Phiến lá dày, và cứng, lá già có nhiều chấm đen ở mặt dưới lá, với mùi thơm dễ chịu, vị hơi đắng hoặc chát.
- Hoa lá vối có màu trắng lục, mọc thành 3 – 5 cụm và không có cuống hoa. Thời điểm ra hoa của cây lá vối là từ tháng 5 đến tháng 7.
- Có 2 loại cây vối, đó là vối nếp và vối tẻ. Vối nếp có lá nhỏ và màu vàng xanh còn vối tẻ có lá to hình thoi và màu xanh thẫm.
Phân bố
- Cây vối có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới Châu Á. Ở Việt Nam, cây vối được phân bố chủ yếu ở những vùng trung du Bắc Bộ và vùng đồng bằng như Hà Giang, Lào Cai, Bắc Giang, Yên Bái, Thanh Hóa, các tỉnh Tây Nguyên, Đồng Nai…
- Loại cây này thường mọc hoang ở bờ hồ, suối và trồng ở nhiều nơi để lấy lá, nụ hoa pha trà, hãm nước uống.
Nước lá vối là gì?
- Nước lá vối là một loại nước uống thường được nấu từ lá vối tươi hoặc lá vối khô. Đây là một loại nước uống thông dụng tương tự như nước lá chè xanh. Nước lá vối cũng có thể được nấu từ lá cây kết hợp với rễ cây, vỏ và thân cây hoặc nụ hoa của cây vối.
- Đối với nước lá vối tươi, chỉ cần rửa sạch lá và đem đi nấu là đã có thể dùng được ngay. Còn đối với nước lá vối khô, cần thực hiện thêm một công đoạn là ủ lá cho đến khi lá chuyển sang màu đen thì đem phơi khô, sau đó có thể bảo quản và dùng dần.
- Theo kinh nghiệm dân gian, lá vối khô sau khi ủ sẽ làm nước trở nên ngon hơn, an toàn hơn lá tươi vì trong lá có chất kháng khuẩn, sử dụng lá khô sẽ giúp hạn chế việc tiêu diệt hết các lợi khuẩn tốt cho cơ thể.
- Cách nấu nước lá vối rất đơn giản: Lá vối khô sau khi rửa sạch cho vào ấm, cho nước vào đun đến sôi rồi sau đó có thể uống nóng hoặc uống lạnh. Nụ hoa của cây vối cũng được nấu sôi hoặc thường được hãm trong nước sôi như cách hãm các loại trà.
Lá vối có công dụng gì với sức khỏe
Lá vối không chỉ là một loại nước uống phổ biến mà còn là loại thuốc mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. như:
Hỗ trợ tiêu hóa
Hoạt chất trong loại lá này có tác dụng kích thích dạ dày tiết nhiều dịch tiêu hóa, ngăn ngừa đầy bụng, khó tiêu. Do đó, uống nước lá vối giúp ăn ngon miệng và giúp hỗ trợ tiêu hóa.
Hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường
Hợp chất flavonoid có trong nụ vối hỗ trợ ổn định đường huyết, giảm mỡ máu. Uống nước lá vối đúng cách giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường.
Trị bệnh lở ngứa, chốc đầu
Trong lá vối chứa chất kháng viêm và kháng khuẩn với khả năng sát khuẩn cao. Hoạt chất này có tác dụng trị lở ngứa, chốc đầu và một số bệnh ngoài da.
Hỗ trợ điều trị bệnh gout
Có công dụng hỗ trợ tiêu hóa thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, giảm béo, lợi tiểu, thải độc và tăng khả năng đào thải acid uric. Điều này giúp ngăn chặn nguy cơ hình thành bệnh gout.
Làm giảm mỡ máu
Lá vối chứa các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Loại lá này giàu beta-sitosterol, đây là chất có tác dụng hiệu quả trong việc điều hòa quá trình chuyển hóa cholesterol và giảm mỡ máu cho cơ thể.
Chữa đau bụng, viêm đại tràng mãn tính
Chất tanin trong lá có chức năng bảo vệ niêm mạc ruột, giúp đại tràng khỏe mạnh hơn. Ngoài ra, tinh dầu trong lá có tính kháng khuẩn, hỗ trợ làm giảm các triệu chứng đau bụng và đi ngoài phân sống.
