Suy giãn tĩnh mạch là căn bệnh phổ biến hiện nay, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống người bệnh. Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn tìm hiểu về cách phòng ngừa và điều trị suy giãn tĩnh mạch.
Triệu chứng của suy tĩnh mạch
Dựa vào kích thước tổn thương và ảnh hưởng huyết động, suy giãn tĩnh mạch chân được chia làm 3 giai đoạn.
1. Giai đoạn đầu
Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng khá mơ hồ, khó nhận biết. Người bệnh xuất hiện cảm giác hơi khó chịu như nóng hay ngứa chân. Tuy nhiên, tĩnh mạch đã bắt đầu tổn thương âm thầm bởi hiện tượng giãn tĩnh mạch hình mạng nhện hoặc mạng lưới. Nếu quan sát kỹ, có thể thấy một số tĩnh mạch dưới chân giãn khoảng 3mm.
2. Giai đoạn tiến triển
Do máu ứ trệ tại tĩnh mạch chân nhiều lên, triệu chứng sẽ rõ ràng hơn. Chân có một số dấu hiệu như sau:
- Đau mỏi nặng chân khi đứng lâu, về chiều.
- Bắp chân căng tức, hoặc có cảm giác kiến bò, châm chích ở bắp chân.
- Mắt cá chân bị ngứa hoặc sưng.
- Hay bị chuột rút, tê bì chân vào ban đêm.
- Mạch máu nổi lên bề mặt da, có màu đỏ thẫm hoặc xanh tím.
- Phù cứng, tức nặng và đau nhức, đặc biệt là vào chiều tối hoặc sau khi người bệnh ngồi hoặc đứng quá lâu.
- Cẳng chân và mu bàn chân thường xuyên sưng nề, tím thẫm.
3. Giai đoạn biến chứng
Bệnh tiến triển tới giai đoạn nặng, các triệu chứng đau nhức ngày càng diễn ra liên tục. Ngoài ra, người bệnh còn gặp các biến chứng nghiêm trọng như:
- Mạch máu giãn ngoằn ngoèo ở vùng đùi, đầu gối và mắt cá chân.
- Da chân đổi màu, xơ cứng, nhiễm trùng, lở loét vùng cẳng chân.
- Vết lở loét khó lành và càng lan rộng, gây hoại tử.
Suy giãn tĩnh mạch có nguy hiểm không?
Nhiều người chưa biết đến mức độ nghiêm trọng của bệnh suy giảm tĩnh mạch, cứ nghĩ đây chỉ là căn bệnh gây nên một chút khó chịu đơn thuần. Ban đầu, người bệnh chỉ đau nhức, ngứa ran, tê chân hoặc bị chuột rút. Các dấu hiệu có thể bị bỏ qua dễ dàng, cho tới khi bệnh tiến triển nặng mới tiếp nhận điều trị thì khá nguy hiểm.
Các cơn đau nhức sẽ tăng dần theo thời gian, hạn chế vận động của người bệnh. Khi các tĩnh mạch giãn quá mức có thể gây vỡ, làm chảy máu và gây bầm tím hoặc lở loét ở chân. Tình trạng viêm tắc tĩnh mạch cũng hình thành nên cục máu đông, gây tắc động mạch chính, dẫn đến thiếu máu. Cục máu đông (huyết khối tĩnh mạch sâu) cũng có thể di chuyển về tim tới phổi, làm tắc mạch phổi, dễ gây tử vong.
Trường hợp phụ nữ mang thai bị giãn tĩnh mạch có nguy cơ cao bị huyết khối tĩnh mạch sâu, đặc biệt là thai phụ ít vận động hoặc mắc chứng rối loạn đông máu. Khi mẹ bầu bị biến chứng, không chỉ ảnh hưởng sức khỏe bản thân mà còn gây nhiều tác động không tốt tới thai nhi.
Nguyên nhân gây bệnh suy tĩnh mạch
Ở trạng thái bình thường, máu di chuyển 1 chiều từ tĩnh mạch chi dưới về tim do van tĩnh mạch điều hòa. Khi van này bị tổn thương không hoạt động, sẽ gia tăng áp lực lên tĩnh mạch, gây nên hiện tượng trào ngược dòng máu tĩnh mạch, máu ứ trệ ở tĩnh mạch, đặc biệt ở tư thế đứng. Những nguyên nhân có thể gây nên bệnh giãn tĩnh mạch đó là:
- Di truyền (bệnh có tính cách gia đình): Số liệu thống kê chỉ ra, khoảng 80% người bị giãn tĩnh mạch có ba hoặc mẹ bị bệnh.
- Bẩm sinh: Một số trẻ em có khiếm khuyết bẩm sinh tại hệ thống van tĩnh mạch chân, do đó thường bị giãn tĩnh mạch khi còn nhỏ.
- Giới tính: Tỷ lệ nữ giới mắc bệnh chiếm 70%, cao hơn nam giới rất nhiều. Do nữ giới bị ảnh hưởng bởi nội tiết tố nữ, thời gian thai kỳ hoặc thuốc tránh thai và sở thích mang giày cao gót.
- Tuổi tác: Người cao tuổi có nguy cơ bị giãn tĩnh mạch cực cao bởi sự lão hóa, suy yếu, thành mạch kém đàn hồi, dễ ứ trệ máu dẫn đến giãn tĩnh mạch.
- Nghề nghiệp: Một số nghề nghiệp yêu cầu phải đứng hoặc ngồi yên một chỗ quá lâu, ít vận động làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Điển hình như giáo viên, nhân viên văn phòng,…
- Cân nặng: Trọng lượng cơ thể đều do đôi chân nâng đỡ. Nếu bị thừa cân hay béo phì thì sẽ gia tăng áp lực lên hệ thống tĩnh mạch chi dưới, làm máu dồn về chân, dễ gây ứ trệ.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý gây biến chứng tắc mạch, viêm mạch như nhiễm trùng, ung thư, hoặc các phẫu thuật, bó bột khiến người bệnh nằm bất động sau khi bị huyết khối tĩnh mạch chân … cũng có khả năng dẫn đến giãn tĩnh mạch.
- Thói quen sống: Nhiều người có thói quen ít vận động, ngồi một chỗ lâu, ngồi chồm hổm,… làm gia tăng áp lực cho tĩnh mạch chân, hạn chế máu lưu thông gây giãn tĩnh mạch.
- Chế độ ăn uống: Ăn thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, thiếu chất xơ, thiếu vitamin dễ gây xơ vữa động mạch, cản trở tuần hoàn máu, dẫn đến giãn tĩnh mạch.
- Phụ nữ mang thai: Kích thước thai nhi phát triển trong bụng đè nặng lên hệ thống tĩnh mạch chân, ngăn cản tuần hoàn máu về tim, ứ đọng máu gây giãn tĩnh mạch chân.
Cách phòng ngừa suy giãn tĩnh mạch
Hãy tuân thủ một số biện pháp sau đây để giảm nguy cơ bị mắc suy giãn tĩnh mạch:
- Không ngồi hoặc đứng một chỗ quá lâu, không ngồi xổm lâu.
- Thực hiện các động tác gấp duỗi chân nếu buộc phải đứng hoặc ngồi lâu.
- Nên kê chân cao khi nằm ngủ, gia tăng khả năng tuần hoàn máu về tim.
- Bổ sung thực phẩm nhiều vitamin C, thức ăn giàu chất xơ, và uống đủ nước.
- Duy trì cân nặng tiêu chuẩn, vừa phải, không để bản thân thừa cân hoặc béo phì.
- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao, có thể tập đi bộ hoặc chạy bộ khoảng 30 phút mỗi ngày.
- Hạn chế mang giày cao gót, giày gót nhọn.
- Không lạm dụng thuốc tránh thai.
