Thoái hóa khớp là tình trạng liên quan đến viêm khớp, gây ra bởi sự hao mòn và rách sụn khớp. Thoái hóa khớp là căn bệnh khá phổ biến. Bệnh sẽ ngày càng tiến triển và nghiêm trọng hơn theo tuổi tác. Nếu không được điều trị, các biến chứng do thoái hóa khớp sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh.
Thoái hóa khớp là gì?
Thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất. Thoái hóa khớp có thể xảy ra tại bất kỳ khớp nào nhưng thường nhất là khớp chịu lực (khớp gối, khớp háng, khớp cổ chân, khớp vai). Bình thường, sụn ở hai đầu xương như một lớp đệm giúp khớp di chuyển dễ dàng và thoải mái. Khi khớp được sử dụng nhiều và theo quá trình lão hóa, lớp sụn bị mỏng đi, bào mòn, và thậm chí có thể bị bong ra làm xương cọ xát với nhau. Ngoài ra đầu xương có thể “mọc gai”. Khi đó khớp bị đau, sưng, cứng, và hạn chế vận động.
Các triệu chứng thoái hóa khớp là gì?
Các triệu chứng thông thường của thoái hóa khớp gồm:
- Đau và cứng khớp
- Mất linh hoạt
- Gai xương
- Cảm giác xương va chạm vào nhau
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa khớp ?
Một số yếu tố sẽ khiến bạn có nguy cơ cao hơn bị thoái hóa khớp như:
- Lớn tuổi: sụn sẽ giảm dần theo độ tuổi.
- Giới tính: nữ giới thường dễ mắc thoái hóa khớp hơn dù chưa rõ nguyên nhân.
- Thừa cân hoặc béo phì: thừa cân có thể tạo áp lực lên các khớp.
- Chấn thương khớp: những người có khớp yếu thường dễ bị thoái hóa khớp hơn.
- Di truyền: một số người bị thoái hóa khớp là do di truyền.
- Biến dạng xương: nếu trẻ sinh ra có biến dạng xương hoặc sụn thì sẽ có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp.
- Một số nghề nghiệp nhất định: các công việc tay chân hoặc những việc phải thường xuyên tạo áp lực lên khớp có thể làm tăng nguy cơ bị thoái hóa khớp.
Các biến chứng do thoái hóa khớp
Đối với nhiều người, thoái hóa khớp là một chứng đau mãn tính, có thể khiến bạn cạn kiệt sức và suy nhược. Bệnh cũng có thể dẫn đến các vấn đề về lo âu và trầm cảm. Theo một nghiên cứu:
- Thoái hóa khớp gối là nguyên nhân hàng đầu gây suy nhược ở người lớn
- Khoảng 80% người bị thoái hóa khớp di chuyển bị hạn chế một vài vận động
- Khoảng 25% người bị thoái hóa khớp không thể thực hiện các hoạt động thông thường trong cuộc sống.
Bên cạnh gây đau, thoái hóa khớp còn gây ra nhiều biến chứng khác, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống người bệnh. Một số biến chứng do thoái hóa khớp như:
- Rối loạn giấc ngủ: Đau và nhức khớp có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Bên cạnh đó, nếu không ngủ đủ giấc, mức độ đau của bạn dường như sẽ tăng lên. Cứng khớp và chuyển động bị hạn chế cũng làm bạn không được thoải mái khi ngủ.
- Giảm năng suất làm việc: Nhiều người thường phải nghỉ phép vài ngày trong năm do cơn đau mạn tính. Viêm khớp cũng có thể ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của bạn như: Công việc nhà, Nấu ăn, Mặc đồ,… Nhìn chung, bạn vẫn có thể sinh hoạt bình thường nếu được điều trị. Tuy nhiên, những người bị thoái hóa khớp vẫn cần hỗ trợ cho những công việc nhỏ hàng ngày.
- Tăng cân: Đau và cứng khớp có thể làm bạn ngại vận động. Bạn có thể không muốn tham gia những hoạt động mà trước đây mình rất thích. Viêm khớp có thể làm giảm khả năng tập thể dục, thậm chí là đi bộ. Việc không vận động sẽ làm bạn mất đi một niềm vui trong cuộc sống cũng như khiến bạn tăng cân không mong muốn. Tăng cân có thể làm nặng thêm các triệu chứng của thoái hóa khớp cũng như làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng khác như:
- Bệnh gút (bệnh gout): Bệnh gút cũng là một trong những biến chứng do thoái hóa khớp gây ra. Thoái hóa khớp có thể làm thay đổi sụn, dẫn đến các tinh thể urat natri hình thành trên bề mặt khớp, gây ra bệnh gút và đau cấp tính.
- Chứng vôi hóa sụn khớp: Thoái hóa khớp có thể làm hình thành các tinh thể canxi trong sụn, thường là ở đầu gối. Vôi hóa khớp có thể làm cho các triệu chứng thoái hóa khớp nghiêm trọng hơn. Đôi khi, các tinh thể canxi chuyển động, gây ra các cơn đau cấp tính.
- Lo âu và trầm cảm: Theo một nghiên cứu về mối liên quan giữa lo âu, trầm cảm với thoái hóa khớp, các cơn đau của thoái hóa khớp thường ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Hơn 40% người tham gia nghiên cứu này đều có dấu hiệu lo lắng và trầm cảm tăng lên do các triệu chứng của thoái hóa khớp.
Các biến chứng thoái hóa khớp khác gồm:
- Hoại tử xương
- Gãy xương do áp lực
- Chảy máu hoặc nhiễm trùng trong khớp
- Tổn thương gân và dây chằng xung quanh khớp
- Dây thần kinh bị chèn ép trong cột sống do thoái hóa khớp ở cột sống
Những phương pháp điều trị thoái hóa khớp
- Không có phương pháp chữa lành thoái hóa khớp, vì vậy việc điều trị nhằm mục đích quản lý các triệu chứng.
- Điều quan trọng là bạn cần kiểm soát cơn đau đồng thời phải thường xuyên vận động. Vật lý trị liệu có thể giúp bạn vận động dễ hơn. Tập thể dục là “chìa khóa” để giữ cân bằng và duy trì cân nặng của bạn. Tuy nhiên, bạn đừng vận động mạnh vì sẽ làm cho các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Bạn cũng cần thường xuyên nghỉ ngơi khi tập thể dục.
- Có nhiều loại thuốc giúp giảm đau thoái hóa khớp, bao gồm acetaminophen (Tylenol) và thuốc kháng viêm không steroid. Tùy theo mức độ nghiêm trọng của thoái hóa khớp, bác sĩ có thể đề nghị bạn phẫu thuật thay toàn bộ khớp.
- Nếu không được điều trị, bệnh thoái hóa khớp sẽ trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian. Mặc dù tử vong do thoái hóa khớp là rất hiếm, nhưng đây là một nguyên nhân quan trọng gây suy nhược ở người lớn.
- Điều quan trọng là bạn cần nói chuyện với bác sĩ nếu thoái hóa khớp ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Phẫu thuật thay khớp, thuốc giảm đau và thay đổi lối sống có thể giúp bạn điều trị các triệu chứng bệnh. Cho dù bạn có thực hiện phương pháp điều trị nào, việc giảm các triệu chứng thoái hóa khớp có thể giúp bạn vận động và có một cuộc sống tốt hơn.
Nguồn: TH